UKA 2001/27
Suliffissaaleqisunik sulilersitsiniarneq pillugu Inatsisartut peqqussutissaattut
siunnersuummut oqaaseqaatit
Nassuiaatit nalinginnaasut
Inatsisartut 2001-imi upernaakkut ataatsimiinnerminni piginnaanngorsaaqqinnissamut ikiorsiisarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaat nr. 4, 31. maj 2001-imeersoq 1. januar 2002-mi atuutilersussanngorlugu akuersissutigaat.
Tamatuma kingunerisaanik suliffissaaleqisunik sulisitsiniarneq pillugu inatsisartut peqqussutaat iluarsiivigisassanngorpoq, taamaaliornikkut pissutsit ataatsit marloqiusamik inatsisitigut malittarisassaqartitaannginnissaa pinngitsoortinniarlugu.
Suliffissaaleqisunik sulisitsiniarneq pillugu inatsisartut peqqussutaat maannakkut atuuttoq sulilersitsiniarluni suliniuteqarnissamut makkunuunatigut periarfissiivoq:
1) ilinniartitaaneq, tassunga ilaallutik ilinniaqqinneq suliamullu allamut ilinniagaqaqqinneq,
2) kommunip suliffissaqartitsiniutaani sulisitsineq imaluunniit
3) sulifimmi nalinginnaasumi akissarsiatigut tapiiffigineqarluni sulilerneq.Immikkoortoq 3)-mut tunngatillugu sulisitsiniarnermi sulilersitsiniut taanna piginnaanngorsaaqqinneq pillugu peqqussummut atuumassuteqarpoq, suliffissaaleqisumi pissutsit imaassimassammata nalinginnaasumik sulinermi atugassarititaasut naapertorlugit pineqartoq sulilersinneqarsinnaasimanngitsoq. Taamatuttaaq allamik ilinniagaqaqqinnermi taamaappoq, siunissami suliniutit taamaattut piginnaanngorsaaqqinnermut ikiorsiisarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu ingerlanneqartassallutik.
Kommunilli sulisitsiniutaani sulinerit suliffissaaleqisumut suliffimmi nalinginnaasumi suliffeqarsinnaasumut tunngasuupput, matumani ajornartorsiutaammat suliffiusinnaasumik peqannginnera. Oqariartaaseq suliffissaqartitsiniut sulilersitsiniummik taarserneqarpoq, taamaaliornikkut erseqqissarniarlugu sulilersitsiniut suliffissaaleqisunik sulilersitsiniarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu pilersinneqartoq.
Siuliani taakkartorneqartup kinguneranik peqqussummi maannakkut atuuttumi kapitali 4 atorunnaarsinneqarpoq. Aalajangersakkani allani ataasiakkaanik naqqiuteqartoqarpoq, taakkulu paragraffit ataasiakkaat nassuiaatitaanni takuneqarsinnaapput.
Isumaginnittoqarfiup aqunneqarnera aaqqissuussaaneralu pillugit Inatsisartut peqquussutaat innersuussutigalugu naammagittaalliornissamut periarfissat atorunnaarsinneqarput, peqqussut isumaginninnerup iluani malittarisassanut ilaanngimmat taamaattumillu naammagittaalliorsinnaanermut taaneqartumut attuumassuteqartuunani. Suliffissaaleqisunik sulilersitsiniarneq suliffeqarnermi suliniutaavoq, taakkununngalu naammagittaalliorsinnaanermut malittarisassanik aalajangersaasoqarsimanngilaq.
Siunnersuut inatsisartut peqqussutaannut atuuttumut naleqqiullugu kommuninut imaluunniit Naalakkersuisunut allaffissornikkut suliassaqarnerulernermik kinguneqassangatinneqanngilaq.
Siunnersuut aamma Nunatta Karsianut imaluunniit kommuninut aningaasatigut kinguneqassangatinneqanngilaq. Aningaasarsianut tapiissutinik aaqqissuussap atorunnaarneratigut kommunit ileqqaarutissaat piginnaanngorsaaqqinnissamut ikiorsiisarneq pillugu peqqussummi aaqqissuussamik assingusumik pilersitsinermut matussutaassapput.
Siunnersuut tusarniaassutaasimavoq Namminersornerullutik Oqartussat iluanni, KANUKOKA-mi, sulinermik inuussutissarsiuteqartut kattuffiini kiisalu Kalaallit Nunaanni Sulisitsisut Peqatigiiffianni. Tusarniaanermi akissutit siunnersuutip allannguuteqarnissaanut pissutissaqalersitsinngillat, aalajangersakkanili ataasiakkaani oqaaseqaatit arlaqartunik ilaneqarput.
Aalajangersakkanut ataasiakkaanut nassuiaatit
§ 1-imut
Aalajangersakkami inatsisartut peqqussutaata siunertaa atorneqarfissaalu aalajangersarneqarpoq, allanngortinneqarlunilu piginnaanngorsaaqqinnissamut ikiorsiisarneq pillugu inatsisartut peqqussutaata akuerineqareerneratigut atorneqarfissaata allannguuteqarneranut naapertuuttun-ngorlugu.
§ 2-mut
Inatsisartut peqqussutaannut atuuttumut naapertuuttumik § 2-mi aalajangersakkat allanngortinneqanngillat, taamaallaalli sulianut allanut ilinniagaqaqqinneq pillugu aalajangersagaq atorunnaarsinneqarsimalluni.
Tunngaviatigut ilinniartitaanerit suulluunniit aqqutigalugit sulilersitsiniarneq pisinnaavoq, tamanna ima paasillugu ilinniartitaanerup nalinginnaasup saniatigut ilinniartitaanissamut periarfissaareersut kiisalu ilinniaqqinnissamut pikkorissarfissaareersut ilisimaneqartut pilersinneqarnerisigut.
Imm. 2-mi piginnaatitsinermut aalajangersakkap Naalakkersuisut piginnaatippai ilinniartitaanerit pikkorissarnerillu sorliit qinnuteqarfiusinnaanersut tigutinnissamullu piumasaqaatit suut naammassisariaqarnersut aalajangersaaffigissallugit.
§ 3-mut
Inatsisartut peqqussutaannut atuuttumut naleqqiullugu § 3-mi aalajangersakkat allannguuteqan-ngillat.
Imm. 1-mi aalajangersarneqarpoq ilinniagaqarnersiutinik pisartagaqarnissamik malitseqartussamik ilinniagaqarnissamut pikkorissarnissamulluunniit akueritittoq ilinniagaqarfissami pikkorissarfissamiluunniit ilinniagaqarnersiuteqartitaassammat aalajangersakkat atuuttut naapertorlugit. Ilinniagaqarnersiutinik tunniussisarnermi tamatumalu aningaasalersorneqarnerani ilinniartitaanermi nalinginnaasumi malittarisassatut aalajangersakkat malinneqassapput.
Imm. 2-mi pineqarput ilinniartitaanerit pikkorissarnerillu tapiiffigineqarsinnaatitaanngitsut. Tassani aalajangersarneqarpoq ilinniagaqarnermi ikiorsiissutit ilinniagaqarfiit assigisaanni imaluunniit pikkorissarnerit assigisaanni ilinniagaqarnersiutit annertoqqatigissagaat. Ilinniagaqarfiit imaluunniit pikkorissartarfiit nalinginnaasut iluanni aaqqissuussinernut naleqqiullugu assigiinngissutaavoq peqqussutip § 16-ianni aningaasalersuinissamik aalajangersagaq naapertorlugu kommunit imm. 2-mi taakkartorneqartuni ilinniartitaanerit pikkorissarnerillu ilinniagaqarnermut ikiorsiissutinut aningaasartuutaannik akiliisussaanerat.
Aalajangersagaq atorneqarnerussooq fagini ataasiakkaani sapaatip akunneranut nalunaaquttap akunneri 20-it inorlugit sivisussuseqartumik pikkorissartoqartillugu, taamaattumillu ilinniarnermi tapiissutinik pisinnaatitaanissamut piumasaqaatit eqquutsinneqarsimanatik.
§ 4-mut
Aalajangersakkap inatsisartut peqqussutaata maanna atuuttup § 4-ianut assingusup kommunip sulilersitsiniutaani suliffissaaleqisunik kommunalbestyrelsi sulilersitsinissaanik pisinnaatippaa.
Imm. 2-mi aalajangersakkami nassuiarneqarpoq "kommunip sulilersitsiniutai" nassuiaallu sulilersitsiniarneq pillugu peqqussutip § 4-iata, imm. 2-anut atuuttumut naleqqiullugu allannguuteqanngilaq. Matumani taamaallaat pineqarput suliat kommuninit atatsimit arlaqartunilluunniit aningaasalersorneqartut. Imaappoq namminersortut Namminersornerullutilluunniit Oqartussaasut tamakkiisumik ilaannakortumilluunniit aningaasalersuissanngillat.
§ 5-imut
Aalajangersakkap assigaa peqqussummi maannakkut atuuttumi § 5, tassanilu pineqarpoq suliassamik aallartitsinermi piumasaqaatit naammassineqarsimasussat minnerpaaffissaat. Kommunalbestyrelsip matumani pisussaaffigaa qulakkiissallugu peqqussut malillugu suliat pilersinneqartut pitsaassutsimikkut akuerineqarsinnaasuunissaat.
Qullersaqarnikkut sulilersitsiniutip aqunneqarnissaanik piumasaqaammut atatillugu assersuutigalugu aqutsinermik isumaginnittuusinnaapput sulilersitsiniummik aqutsisussatut suleqatigiissitaq, sulilersitsiniutip aqunneqarneranik isumaginnittut ingerlatsiviit sinniisuutitaanik ilaasortaqartoq. Sulilersitsiniummik aqutsisussatut suleqatigiissitaq kommunalbestyrelsimut qullersamisut attaveqartussaanngikkuni ataatsimiititaliamut imaluunniit ataatsimiititaliaagallartumut qullersamisut attaveqartussaasinnaavoq.
Sulilersitsiniummik ulluinnarni aqutsisoqarnissaa pillugu piumasaqaat eqqarsaatigalugu pitsaanerpaajussaaq siunertamut atorfinitsitaasimasumik pisortaleraanni. Akornutissaqanngilarli ulluinnarni aqutsineq kommunimi atorfeqareersumut isumagitissallugu, taassuma sulinermini ulluinnarni aqutsinermi suliassat ilanngullugit isumagisinnaappagit.
Sulilersitsiniummik aqutsisussatut suleqatigiissitamut piumasaqaataasutut suliap naliliiffigineqartuarnissaa pitsaanerpaamik qulakkeerneqassaaq sulilersitsiniummik aqutsisussatut suleqatigiissitap qullersatut attaveqarfissaminut nalunaarusiortarnissaanut najoqqutassat aalajangersaaffigigaanni.
§ 6-imut
Suliamik aallartitsinermut atatillugu tusarniaanissamut pisussaaffeqarneq aalajangersakkami pineqarpoq. Aalajangersakkap assigaa inatsisartut peqqussutaanni maannakkut atuuttumi § 6.
Tusarniaaffigineqartussat tassaapput inuussutissarsiuteqartut peqatigiiffiisa kattuffii. Tamatumunnga tunuliaqutaavoq kattuffiit tusarniaassutaasoq pillugu oqaaseqarnissaminnut piukkunnarnerpaasorineqarnerat. Kattuffiit pineqartoq pillugu oqaaseqaateqartinnatik immikkoortortaqarfitik oqaaseqaateqaqqullugit saqqummiussiffigisinnaavaat.
Kattuffiit tusarniaaffiusussat suliamut soqutiginnittutut attuumassuteqartuusariaqarput, soorlu tassaanerussallutik S.I.K. aamma Sulisitsisut Peqatigiiffiat, aammali tassaasinnaallutik inuussutissarsiuteqartut kattuffii allat.
Matumani taamaallaat tusarniaasarneq pineqarpoq akuersisussaatitaaneq pineqarani.
§ 7-imut
Inatsisartut peqqussutaanni atuuttumi § 7-imut naleqqiullugu aalajangersakkat allannguuteqan-ngillat, siunertaallunili sulilersitsiniutinik pilersitsinermi sulliviit pioreersut atorunnaarsinneqan-nginnissaannik erseqqissaateqarnissaq. Oqaaseq siusinnerusukkut atorneqartoq "nioqqutissiat" oqariartaatsimik nalunginnaasumik atuineq naapertorlugu "nioqqutissanik" taarserneqarpoq.
§ 8-mut
Inatsisartut peqqussutaanni atuuttumi § 8-imut naleqqiullugu aalajangersagaq allannguuteqanngilaq.
Inatsisartut peqqussutaanni atuuttumi § 9-mi allassimasutut kommunalbestyrelsip pisussaaffigaa qulakkiissallugu nioqqutissiassat nioqqutissiallu inerlugit suliarineqanngitsut atorneqartussaanerinik aalajangersakkap atorunnaarsinnissaa, kommunalbestyrelsip nammineq aalajangertussaammagu nioqqutissiat sorpiaat aningaasarsiorneq inuiaqatigiinnilu pisariaqartinneqartut naapertorlugit siunertamut tulluarnerussanersut.
§ 9-mut
Inatsisartut peqqussutaanni atuuttumi § 10-mut naleqqiullugu aalajangersagaq allannguuteqanngilaq.
Aalajangersakkap qulakkiissavaa suliffissaaleqisup peqqissutsimut tunngasut pissutigalugit imaluunniit inuttut atukkani allat pissutigalugit killissinnaanngisaminik sulilersinniarneqan-nginnissaa. Assersuutigalugu imaattussaanngilaq inuk timimigut sanngiitsoq nukersornartorujussuarmi sulilersinneqassasoq imaluunniit kisimiilluni pilersuisoq ulluunerani paaqqinnittarfiit ammasarfiisa avataasigut sulilersinneqassasoq.
§ 10-mut
Aalajangersakkap inatsisartut peqqussutaanni atuuttumi § 11 assigaa, taamaallaalli suliartoqqusaariataarnissamut piareersimanissamik pisussaaffeqarnermik aalajangersakkat siulittaasunut, ilitsersuisartunut assigisaannullu atuutinngitsut atorunnaarsinneqarlutik. Pissutsit nalinginnaasut naapertorlugit inuit taakku sulilersitsiniummut aningaasaliissutit atorlugit atorfinitsitaanavianngillat sulisitsinermili nalinginnaasumi atugassarititaasut malillugit atorfeqassallutik.
Suliartoqqusaariataarnissamut piareersimanissamik pisussaaffeqarnermik aalajangersakkat suliami ilinniartitaanerup ingerlaneranut atuuttussaannginneri atuutiinnarput. Ilinniartitaanerup ingerlaneranik oqarnermi pineqarnerupput pikkorissarnerit AEB-mit aningaasaliissutit atorlugit ingerlanneqartartut. Pikkorissarnerit taakku KIIIP-imit aaqqissuunneqarlutillu akilerneqartartussaapput.
§ 11-mut
Aalajangersagaq inatsisartut peqqussutaanni § 12-imut naapertuuppoq. Sulinngiffeqarnermi aningaasarsiat akissarsianut ilaareerneri pillugit aalajangersagaq peerneqarpoq, § 13 naapertorlugu atorfinitsitaaneq atorfinitsitaanermi atugassarititaasut nalinginnaasut naapertorlugit pisussaammat.
Suliami akissarsiaqartitsisoqassaaq SIK-mi ilinniarsimasuunngitsunut nalunaaquttap akunnermusiat minnerpaaffiisa annertoqqataannik, tassani suliassaqarfik tassaanerusartussaammat suliffissaaleqisup siornatigut sullivigisimanngisaa. Akissarsiat qaqugukkulluunniit atuuttumik nalunaaquttap akunnermusiat minnerpaaffissaaniitinnerisigut qulakkeerneqarpoq sulilersinniakkap akissarsiaasa isumaqatigiissutit nutaat tunngavigalugit iluarsiivigineqartarnissaat, immaqalu kingumoortumik atuuttussamik.
§ 12-imut
Peqqussut atuuttoq naapertorlugu inuit annertussusileriikkanik ikiorsiissutinik pisinnaasut sulilersinniarneqarneranni taakkua siornatigut suliffigisimasaasa annertussusiat isiginiarneqassaaq. Aaqqissuussap allaffissornikkut aqunneqarnera oqilisaaffiginiarlugu aalajangersagaq taanna peerneqarpoq. Sulilersitsiniarnermi sapaatip akunneranut nalunaaquttap akunneri qassit atorneqassanersut kommunip aalajangigassaraa.
Nalunaaquttap akunnerinik 20-nik minnerpaaffeqarnissamik piumasaqaat inatsisartut peqqussutaannut atuuttumut naapertuuppoq. Taamaaliornikkut qulakkeerneqarpoq sulilersinniagaasut pingaarnertut suliaqassasut akissarsiaqarlutik.
§ 13-imut
Aalajangersagaq inatsisartut peqqussutaanni atuuttumi § 14-imut naleqqiullugu allannguuteqan-ngilaq, qulakkeerlugulu sulisinniakkap atorfinitsitaanermi inatsisit malillugit suliassaqartitsiniarnerup iluani allatuulli atugassaqartitaanissaa. Pineqartup atorfinitsitaanermigut pisinnaatitaalissaaq Sulinngiffeqartarnermut inatsit naapertorlugu sulinngiffeqarnissaminut sulinngiffeqarnerminilu aningaasarsiaqarnissaminut.
§ 14-imut
Peqqussummi atuuttumi § 24-imut aalajangersagaq naapertuuppoq.
Aalajangersakkami imm. 3-mi allassimapput naatsorsueqqissaarnerit kommunimit nalunaarutigineqartussat minnerpaaffissaat. Manna tikillugu atuussimasut assigalugit minnerpaaffissamik piumasaqaatit matumani pineqarput, imm. 5-imilu aalajangersagaq malillugu Naalakkersuisut periarfissaqartuarsinnarput nalunaarutigineqartut aaqqissuussaanerat kisitsisitaalu imarisaasigut aalajangersaaffigissallugit
Inatsisit allat assigalugit nalunaarfissat tassaapput Naalakkersuisut tassaanatillu naalakkersuisuni ilaasortaq imaluunniit pisortaqarfik aaliangersimasoq. Taamatuttaaq atuuppoq piginnaatitaaneq pillugu aalajangersagaq. Manna tikillugu nalunaartussaanerup qanoq aaqqissuussaanissaa qanorlu imaqarnissaa pillugu sukumiinerusumik malittarisassiornissamik piginnaatitaaneq Naalakkersuisunit atorneqarsimanngilaq.
§ 15-imut
Inatsisartut peqqussutaanni atuuttumi § 25-imi imm. 1-imut aalajangersagaq naapertuuppoq. Taamaattoq pineqartup pisortanit ikiorsiissutit pillugit inatsisartut peqqussutaat malillugu tapertatut ikiorsiissutisisinnaaneranik aalajangersakkap atorunnaarsinneqarnissaa siunnersuutigineqarpoq, piumasaqaatit naammassineqarsimappata periarfissaq tamanut atuutereermat.
Aalajangersaanikkut qulakkeerneqartussaavoq suliffissaaleqisup sulilersinniakkap sulilersitsiniaaneq aallartitsinnagu annertussusileriikkanik ikiorsiissutinik imaluunniit pisortanit ikiorsiissutinik pisartagaqarnermini atugarisamigut ajornerusumik atugassaqartitaalinnginnissaa.
§ 16-imut
Inatsisartut peqqussutaanni atuuttumi § 26-imut naleqqiullugu aalajangersagaq allannguuteqan-ngilaq.
§ 17-imut
Aalajangersakkami qaqugukkut atortussanngortitsinissaq ikaarsaariarnermilu aalajangersakkat pineqarput. Inuit ilinniakkamik ingerlatsisut imaluunniit kommunip sulilersitsiniutaani sulisut pineqartillugit allannguuteqartoqarpoq, peqqussutini marluusuni inuit ataasiakkaat pisinnaatitaaffii pisussaaffiilu pineqartillugit aalajangersakkat assigiimmata.
Peqqussut atuuttoq malillugu akissarsiatigut tapiiffigineqarluni atorfinitsinneqarsimasoq pineqartillugu isumaliutigisariaqarpoq pineqartup ingerlataminik nammassinninnissaa imaluunniit piginnaanngorsaaqqinnermut ingerlaqqinnissaa.
Nalunaarusiortoqarsimanngilaq allaffissornikkulluunniit maleruaqqusaliortoqarsimanani inatsisartut peqqussutaata matuma atortussanngortinneqarnerani atorunnaarsinneqartussanik ingerlateqqinneqartussanilluunniit.